Tocaba a fín do ano
1922 cando o ferrolán Severiano Martínez Anido se veu agochar á Illa de Toralla tras ser
destituído do seu posto como Gobernador Civil de Barcelona por extralimitarse na
represión das folgas obreiras e
do sindicalismo anarquista, nún tempo en que a opinión pública do país viviu
sucesivos sobresaltos polo xeito de actuar deste militar.
 |
| Severiano Martínez Anido |
Nado en 1862 en
Ferrol, militar de
carreira, fixo a guerra en Filipinas
contra os independentistas. Condecorado por méritos de guerra, pasou despois a combater no conflito de Marrocos polo que
o ascenderon a Coronel en 1910. Foi axudante do Rey Alfonso XIII
durante un curto período de tempo voltando despois ao norte de África onde
ocupou o cargo de Gobernador Militar de Melilla. Con esta experiencia en conflitos
tan sanguentos, chámano en 1917 para ocupar o posto de Gobernador
Militar de Barcelona e despois o de Gobernador Civil coa misión de reprimir as
revoltas obreiras que culminaron coa folga xeral dese ano.
 |
| Illa de Torala con Villa Gioja, residencia de verán da familia Echegaray na praia de Area Grande. |
Martínez Anido
caracterizouse durante o seu tempo como responsable gobernamental na capital
catalá por practicar
unha represión brutal, aplicando métodos expeditivos contra o sindicalismo anarquista
da CNT, onde puxo en práctica a lei de fugas, consistente en simular a
fuxida dun detido nun
traslado para poder asasinalo.
Xunto coa patronal e
o capitán Xeral de Cataluña, Joaquín Miláns del Bosch (pai do
golpista do 23-F), funda o Sindicato
Libre, chamado polos
anarquistas Sindicato Amarelo, convertendo as rúas de Barcelona nunha guerra
solapada entre os cenetistas e os pistoleiros a soldo do Sindicato Libre, na que participou a propia policía
mandada polo ferrolán.
A desproporción da violencia empregada contra os folguistas e sindicatos provoca a seu relevo en outubro de 1922. Entón, Martínez Anido convértese no obxectivo prioritario dos grupos anarquistas, o que obriga ao militar a procurar un lugar onde ocultarse nos meses seguintes. Chega a Vigo o 14 de decembro de 1922 e agóchase durante arredor de tres meses na illa de Toralla, propiedade de Martín Echegaray quen anos máis tarde, xa en tempos da II República, sería acusado de darlle refuxio a este sanguinario militar. Segundo a versión da familia Echegaray, este foi chamado ao Goberno Civil de Pontevedra onde o gobernador lle preguntou se daría acubillo a unha persoa en perigo cunhas ideas moi distintas das súas. O dono de Toralla aceptou o compromiso pola súa amizade co gobernador.
Durante a súa estancia en Toralla, Martínez Anido fíxose pasar por un comerciante de panos de Barcelona, aínda que parece que non pasou desapercibido ao ser recoñecido nalgunha saída á cidade de Vigo, para o que utilizaba unha embarcación dos propietarios da illa, do que se fixeron eco os xornais, aínda que a noticia acompañouse de versións un tanto fantásticas como a que afirmaba que embarcara para América.
 |
| Martínez Anido leendo o discurso na inaguración do monumento de Monteferro. Xullo. 1928. |
Despois da marchar de Toralla, ascende a xeneral e noméano Gobernador militar de Cartaxena. Durante a ditadura de Primo de Rivera asume o cargo de ministro de gobernación e vicepresidente do Consello de Ministros, tempo no que volve a achegarse a Vigo para inaugurar, en 1928, o monumento á mariña universal de Monteferro, momento no que volve visitar a illa de Toralla.
 |
| Martínez Anido rodeado de nenos nas escaleiras de Villa Gioja, en Toralla. Xullo. 1928. |
Coa proclamación da
II Republica é expulsado do exército exiliándose en Francia ata 1935, ano no
que o goberno dereitista da CEDA, sendo ministro de defensa Gil
Robles, restitúelle os
dereitos como militar. En 1936, o goberno da Fronte Popular vólvelle retirar o estatus.
Cando os militares
africanistas se sublevan contra a República en xullo de 1936, Martínez
Anido únese aos golpistas. Franco noméao ministro de Orde Pública, tempo no que o embaixador da
Alemaña nazi chega a dicir :
“El terror que practica
actualmente Martínez Anido en la zona nacional resulta inadmisible incluso a
los ojos de la propia Falange”
Morre ao pouco tempo
en Valladolid. Corría o ano 1938, despois de adicar boa parte da súa vida
a aplicar contra a
poboación civil brutais métodos represivos, incluso
impropios de conflitos bélicos, característica dos militares africanistas
españois daquel tempo que entendían o mundo como un cuartel e aos cidadáns como
simple infantería, propia ou inimiga.
