Memoria de Oia pretende ser un instrumento para recoller e difundir a microhistoria e a cultura popular desta parroquia, a vez que defender e poñer en valor o seu patrimonio arqueolóxico, etnográfico e natural. Unha fiestra aberta a participación daqueles que teñan algo que contar e compartir, microrelatos, documentos, contos, fotografías ou historias anónimas que quedaron arrombadas nos faiados ou na memoria dos nosos avós.

sábado, 25 de xaneiro de 2014

Os Petróglifos de Oia

Esquecidos pola memoria colectiva e a tradición oral, cousa que non pasou con outros elementos arqueolóxicos como mámoas e castros que deixaron a súa pegada na toponimia facilitando  a súa identificación,  os petróglifos son un fenómeno propio das Rías Baixas que sobreviviron aos axentes erosivos da natureza durante milleiros de anos, polo que os que os fixeron semella buscaban unha perdurabilidade gravando con certa profundidade as distintas formas na rocha viva.

Estes gravados deberon  ter un fin divulgativo. ¿Foron feitos para ser vistos? Neles reúnense unha serie de ideogramas ou representacións formando  un universo simbólico cuns  patróns ou referentes comúns en todo o noroeste,  que tiveron un significado para aquelas xentes, alomenos para os que os fixeron: labirintos, covas,  coviñas, círculos, espirais, representacións animais, figuras humanas, armas, etc.

A súa cronoloxía pode enmarcarse  nun ámbito temporal máis ou menos amplo que se estende entre o  III e o II milenio a.c. Calcolítico, Idade do Cobre e Idade de Bronce,  supoñen a primeira expresión dunha forma de arte do noroeste ibérico, situados maiormente en zonas costeiras, o que explicaría a presenza de determinadas influencias mediterráneas produto dos contactos por vía marítima coas culturas do oriente que alcanzaban o noroeste peninsular nas súas travesías comerciais.

A día de hoxe, a parroquia de  Oia conserva un importante e pouco coidado patrimonio arqueolóxico e etnográfico descoñecido para muitos veciños. Entre ese patrimonio, teñen especial relevancia os petróglifos formando pequenas estacións dispersas polos montes da parroquia,  nos que cabe destacar a existencia dunha importante concentración de axedrezados e sobre todo de muiños naviculares tamén chamados muiños chairospiletas de sección rectangular, ou equipos de muiñada

Estes  rebaixes con forma cuadrangular veñen sendo descubertos e catalogados  en datas recentes no sur da ría de Vigo, poden aparecen illados ou formando parte de conxuntos rupestres. O muíño formábano o rebaixe ou cavidade que se conservou ata a actualidade no que encaixaba a parte móvil e a moa ou pedra de moer que era desprazada dentro da cavidade para triturar o produto. A consecuencia deste proceso sufría un desgaste vertical e cara ao fondo dándolle á cavidade a característica forma barquiforme. Na parroquia de Oia  hoxe en día aparecen identificados 19 destes muíños.

  Petróglifo Monte Pequeno. 
      Debuxo: Clube Espeleolóxico Mauxo
.

  • Petróglifo dos Pintos.
Ubicado no lugar de Ermida a carón da estrada da vía. Fórmano cinco muíños naviculares situados en paralelo.
  • Petróglifo de Monte Pequeno.
Consta de combinacións  circulares con coviñas centrais e riscos axiais xunto a  catro muiños naviculares.
  • Petróglifo de Carballoso-última presa.
Situado porriba do último muíño do rego de Gontade, consta de un taboleiro, coviñas, cazoletas e tres muíños naviculares.
  • Petróglifo da Chan Grande.
Situado a pouca  distancia da fonte do Sapo, na parte alta do monte comunal, destacan as  combinacións circulares con coviña central.
  • Petróglifos de Carballoso.
Conxunto de gravados dispersos con círculos concéntricos, coviñas, pías e catro muíños naviculares, dispersos en varias localizacións. Neste conxunto aparecen  cinco  taboleiros de axedrezados, a maior concentración da comarca de Vigo.
  • Petróglifos do Outeiro do parque.
Conxunto sen catalogar e recentemente descuberto, situado dentro do parque forestal de Oia, consta de tres muíños naviculares.

 Muíños  naviculares dos Pintos (Oia)

Parte deste petróglifos atópanse próximos ao rego de Gontade, onde ademáis se concentran vinte muíños hidráulicos, boa parte deles abandoados e expoliados. A este conxunto arqueolóxico e etnográfico hai que engadir o valor paisaxístico do propio rego e dos lugares por onde discorre. Este  conxunto patrimonial   precisa ser catalogado, protexido e sinalizado para evitar a sua deterioración e desaparición.

Porque só valoramos o que coñecemos, faise necesario a creación dun carreiro ou senda panorámica para a súa observación, goce e posta en valor.

Para saber máis :

http://petroglifosdomauxo.com/category/oia/
http://xosecounhago.com/?cat=13